Dlaczego złoto czernieje i jak je czyścić? Wszystko o zmianie koloru złota
Złoto jest ciężkim, błyszczącym, a jednocześnie miękkim metalem szlachetnym, który spośród innych wyróżnia się tym, że jest najbardziej kowalny oraz ciągliwy. Kiedy zostanie połączone z innymi pierwiastkami, nieco zmienia swoje właściwości. Ten cenny kruszec od wieków wzbudza ogromne emocje w ludziach, będąc obiektem pożądania. Wykorzystywane jest w jubilerstwie, numizmatyce, przemyśle. To również ze złota wykonuje się inwestycyjne sztabki oraz monety bulionowe. Zrobione z tego metalu przedmioty mogą z czasem tracić swój blask, przybierając ciemną barwę. Dlaczego złoto czernieje i jak przywrócić mu doskonały wygląd?
Dlaczego złoto czernieje i czy zależy to od rodzaju złota?
Proces czernienia złota jest jak najbardziej naturalny. Myli się ten, kto sądzi, że świadczy to o niskiej jakości złotych wyrobów. Pojawia się wtedy, kiedy dany przedmiot nie został zrobiony z czystego złota, ale połączono je z innymi metalami. Jeśli kupisz sztabkę wykonaną z czystego złota, nigdy nie dopatrzysz się na niej czarnego nalotu. Pamiętaj jednak, że dostępna w sprzedaży biżuteria z takiego kruszcu jest praktycznie niespotykana. Byłaby ona bowiem zbyt miękka, a w efekcie narażona na uszkodzenia. Jubilerzy najczęściej sięgają po złoto próby 585 lub 333, co oznacza, że do ich wykonania wykorzystano złoto z domieszką. W efekcie trzeba liczyć się z tym, że prędzej czy później zacznie ono czernieć.
Czernienie jest efektem procesu utleniania domieszek. Zależność jest w tym przypadku prosta: im więcej innych metali zostało wykorzystanych do wyprodukowania łańcuszka, pierścionka, kolczyków czy bransoletki, tym szybkiej biżuteria zmieni kolor na czarny. Co to oznacza w praktyce? Jeśli chcesz cieszyć się pięknymi ozdobami długo, nie zaprzątając sobie głowy ich czyszczeniem, wybieraj te, do wykonania których wykorzystano złoto wysokiej próby.
Czy każde złoto zmienia barwę na ciemną - jak zachowują się kamienie szlachetne?
Jak już wspomnieliśmy, proces ciemnienia złota pojawia się w przypadku tych wyrobów, do wykonania których nie wykorzystano czystego kruszcu. To oznacza, że złoto bez domieszek zachowuje swój idealny kolor. Obecnie ogromną popularnością cieszą się wyroby z białego złota. Nie ma więc nic dziwnego w tym, że wiele osób pyta, czy są one odporne na czernienie. Biżuteria z białego złota pokrywana jest warstwą rodu, który jest metalem szlachetnym odpowiedzialnym za niezwykle urokliwe białe wykończenie. Zabieg ten sprawia, że procesy odpowiedzialne za ciemnienie nie mogą zachodzić. To sprawia, że pierścionki, wisiorki, kolczyki czy bransoletki zrobione z białego kruszcu są odporne na czernienie.
Jak wyczyścić złoto?
Złoto, które przybrało czarny odcień nie prezentuje się najlepiej. Traci blask, za który cenimy wyroby z tego szlachetnego kruszcu. Nie ma więc nic dziwnego w tym, że szukamy sposobów pozwalających na usunięcie ciemnego zabarwienia. Na szczęście dzisiaj każdy z nas może zrobić to w domowych warunkach, albo zdecydować się na przykład na czyszczenie złota pastą. Czym wyczyścić złoto? Wystarczy sięgnąć po babcine sposoby, które sprawiają, że złota biżuteria znowu prezentuje się pięknie - są to sprawdzone domowe sposoby na czyszczenie złota, które pozwalają wyczyścić złote kolczyki, wyczyścić złoty łańcuszek, czy każdy inny produkt wykonany ze złota. Decydując się na ich wykorzystanie do czyszczenia złota, musisz jednak pamiętać, aby przestrzegać wszystkich wskazówek i robić to miękką ściereczką. W przeciwnym razie możesz bowiem zniszczyć delikatne wyroby.
Domowe sposoby na czyszczenie złota
Czym czyścić złoto? Jeśli chcesz wyczyścić złotą biżuterię domowym sposobem, możesz sięgnąć po:
- płyn do mycia naczyń;
- papkę z sody oczyszczonej;
- sok z cytryny.
Czyszczenie złota domowymi sposobami, nawet, jeśli jest to białe złoto, to dobre rozwiązanie. Jednym z bardziej skutecznych sposobów jest czyszczenie złota płynem do naczyń - bez względu na to, czy chodzi o czyszczenie białego złota, czy chcesz wyczyścić złoty pierścionek. Możesz zastąpić go również wiórkami szarego mydła. Do ciepłej wody musisz dodać płyn lub mydło, a także odrobinę sody oczyszczonej. W tak przygotowanym roztworze trzeba zamoczyć biżuterię na około trzydzieści minut. Następnie miękką szczoteczką do zębów musisz dokładnie oczyścić powierzchnię z pozostałości mikstury. Pamiętaj o osuszeniu produktów. Aby odzyskać ich dawny blask, możesz wypolerować je, używając do tego miękkiej szmatki.
Bardzo dobry efekt daje również papka przygotowana z sody oczyszczonej. Możesz zastąpić ją proszkiem do pieczenia. Do łyżki sody wystarczy dodać łyżkę wody. Tak powstałą masę należy wcierać w biżuterię, posługując się miękką szmatką. Kiedy zobaczysz, że czyszczony przedmiot odzyska kolor, musisz go dokładnie spłukać, a następnie osuszyć.
Bardzo dobry efekt przynosi także sok z cytryny. Możesz zastąpić go również:
- sokiem z cebuli;
- octem;
- amoniakiem;
- denaturatem.
UWAGA: nigdy nie czyść złotej biżuterii pastą do zębów. Może to trwale ją zmatowić bądź doprowadzić do powstawania przebarwień, których usunięcie nie będzie możliwe.
Jak usunąć czarny nalot ze złotej biżuterii?
Biżuteria, której kolor zmienił się na czarny nie wygląda ładnie. Nie ma jednak żadnej potrzeby jej wyrzucać. Wskazane wyżej domowe sposoby dają naprawdę dobry efekt, nawet, jeśli chcesz wyczyścić złoto domowymi sposobami. Jednocześnie musisz pamiętać, że złoto wbrew pozorom jest bardzo delikatnie. Dlatego nigdy nie używaj twardych przedmiotów do czyszczenia biżuterii. Jeśli sięgasz po szmatkę, wybierz flanelę. Dobrym wyborem jest również ircha. Jeżeli chcesz wykorzystać szczoteczkę do zębów, nie możesz wybrać tej o twardym włosiu. Może ona bowiem porysować złoto. Należy wiedzieć, jak postępować z kamieniami szlachetnymi, a jeśli boisz się samodzielnie, możesz sprawdzić też, ile kosztuje czyszczenie złota.
Szlachetna patyna
Patyna określana jest również mianem śniedzi oraz grynszpanu szlachetnego. Jest to nalot, który może pojawić się na wyrobach wykonanych ze złota i srebra, do których dodano inne stopy. Może mieć różny kolor. Najczęściej patyna przybiera różne odcienie zieleni, ale może być również szara, a nawet brunatna. Mówiąc o niej, należy wyraźnie zaznaczyć, że jest ona czymś zupełnie innym niż czernienie biżuterii. W odróżnieniu od czarnego zabarwienia patyna prezentuje się naprawdę efektownie. Świadczy o tym, że produkt, z którym mamy do czynienia jest naprawdę stary. Wskazuje również na autentyczność kruszcu, co oznacza, że dostarcza wielu cennych informacji. Pojawia się wtedy, kiedy metal ma kontakt z powietrzem, a tym samym znajdującymi się w nim związkami chemicznymi. Bardzo często pokrywa ona monety. Mówiąc o nich, należy wyraźnie zaznaczyć, że usuwanie z ich powierzchni patyny nie jest działaniem prawidłowym. Oznacza to, że należy się tego wystrzegać.
Różne próby złota i ich odcienie
Mówiąc o złocie, należy wspomnieć o określaniu zawartości czystego kruszcu w stopie. Wykorzystuje się do tego próby złota. Te obowiązujące w naszym kraju zostały dokładnie określone przez Ministra Gospodarki w dokumencie wydanym 31 maja 2012 roku. Obecnie obowiązuje aż siedem prób złota. Są to:
- 0 – próba 999. Taka próba oznacza, że dany wyrób zawiera aż 99,9% czystego złota.
- 1 – próba 960. W danym wyrobie znajduje się 96% czystego złota.
- 2 – próba 750. W stopie znalazło się 75% czystego złota.
- 3 – próba 585. To próba mówiąca o zawartości 58,5% czystego złota.
- 4 – próba 500. Zawiera ona 50% czystego złota.
- 5 – próba 375. W wyrobach o takiej próbie czystego złota jest 37,5%.
- 6 – próba 333. W stopie znajduje się 33,3% czystego złota.
Próba wpływa nie tylko na wygląd złota, ale również jego wartość. Zasada jest prosta: im jest ona wyższa, tym więcej trzeba zapłacić za dany wyrób. Od próby złota uzależniona jest również podatność biżuterii na czernienie. Im jest ona wyższa, tym mniejsze ryzyko tego, że złoto pokryje się nieestetycznym czarnym nalotem. Jeśli zależy Ci na tym, aby złoto jak najdłużej zachowało blask, stawiaj na produkty wykonane z kruszcu możliwie jak najwyższej próby.
Jak przechowywać złoto żeby nie zczernialo?
Osoby, które posiadają złote wyroby bardzo często zastanawiają się, jak przechowywać złoto, aby nie pokryło się ciemnym nalotem. Przede wszystkim pamiętaj, że ciemnienie zachodzi między innymi na skutek kontaktu z powietrzem i zawartymi w nim substancjami. Aby więc Twoje złoto było bezpieczne, musisz możliwie jak najdokładniej odizolować je od środowiska zewnętrznego. Możesz postawić na sejf, który nie tylko ograniczy ryzyko ciemnienia, ale również zadba o bezpieczeństwo Twojego złota.
Możesz również postawić na specjalne skrytki w bankach. Panują w nich warunki skutecznie chroniące złoto przed czernieniem. Decydując się na takie rozwiązanie, musisz jednak liczyć się z tym, że za skrytkę musisz regularnie płacić.
Jeśli szukasz tańszej opcji, możesz zdecydować się na specjalne szkatułki i pudełka przeznaczone do przechowywania złota. Pamiętaj jednak, aby kupić je w sprawdzonym miejscu. Tylko wówczas możesz mieć pewność, że będą panowały w nich warunki, które zmniejszą ryzyko czernienia.
Podsumowanie
Złoto to kruszec, który od wieków jest obiektem pożądania ludzi na całym świecie. Mimo zmieniającej się sytuacji geopolitycznej nie traci na wartości, co sprawia, że nie brakuje osób chcących w nie inwestować. Czyste złoto jest jednak spotykane rzadko. Wszystko dlatego, że jest bardzo miękkie, ciągliwe, a tym samym podatne na uszkodzenia. Domieszka innych metali sprawia jednak, że może ono pokrywać się ciemnym, brzydkim nalotem. Na szczęście dzisiaj można sobie z nim skutecznie poradzić. Co więcej, nie musisz złotych wyrobów oddawać do profesjonalnego czyszczenia, aby odzyskały dawny blask. Z powodzeniem zrobisz to w domowych warunkach, sięgając po sprawdzone sposoby, które znane były już naszym babciom. Soda oczyszczona, proszek do pieczenia, sok z cytryny dają naprawdę dobry efekt.