Jak odróżnić złoto od tombaku? Sprawdzamy!

Jak odróżnić złoto od tombaku? Sprawdzamy!

Jednym z najbardziej znanych i dość wcześnie odkrytych metali szlachetnych jest złoto. Spośród wszystkich znanych nam metali o szlachetnym charakterze jest najbardziej kowalne i bardzo miękkie. Łatwo tworzy stopy z innymi metalami, na przykład ze srebrem i miedzią. Wykorzystywane jest między innymi w jubilerstwie. To prawdziwe jest naprawdę często podrabiane. Nie ma w tym dziwnego – złoto od wieków jest obiektem pożądania i budzi ogromne emocje. Surowcem wyjątkowo mocno do niego podobnym jest tombak. Dlatego też bardzo łatwo jest dać się oszukać, kupując złotą biżuterię czy monety z niewiadomego źródła. Wyroby z tombaku nie mają żadnej wartości – oznacza to, że kupując je, po prostu wyrzucasz pieniądze w przysłowiowe błoto.

Czym jest złoto i jaka jest jego historia?

Złoto to pierwiastek chemiczny oznaczony symbolem Au utworzonym od łacińskiej nazwy aurum. Był on jednym z pierwszych metali wykorzystywanych przez człowieka. Wydobywa się go w postaci samorodków, grudek bądź blaszek. Już od średniowiecza kruszec ten poszukiwany był także w Polsce. Większość polskich kopalni złota zlokalizowana była na terenie Dolnego Śląska, o czym świadczą do dzisiaj nazwy wielu miejscowości, np. Złotoryja oraz Złoty Stok. Dzisiaj ten cenny kruszec w naszym kraju wydobywany jest na niewielką skalę. Nie brakuje jednak śmiałków, którzy szukają złota na własną rękę. Nie jest to łatwe i udaje się tylko nielicznym. Złoto można jednak z łatwością kupić i to w bardzo różnej postaci. Oprócz zrobionej ze złota biżuterii dostępne są także monety oraz sztabki. Są one wybierane najczęściej przez osoby, które chcą bezpiecznie ulokować posiadany przez siebie kapitał. Wymiana złota na pieniądze jest możliwa na całym świecie. Wszystkie wyroby z prawdziwego kruszcu muszą mieć wybitą próbę.

Co to jest próba złota?

Próba złota informuje nas o tym, ile czystego złota jest w danym przedmiocie. Z uwagi na to, że jest to metal bardzo miękki nie jest wykorzystywany w czystej postaci. Zawartość złota w złocie decyduje o wartości danego wyrobu oraz o jego właściwościach. Cecha ta badana jest przez urząd probierczy, który następnie na danym produkcie wybija odpowiednią próbę. Na rynku znajdują się złote przedmioty, które mają próbę:

  • 999. Zawierają one 99,9% czystego złota.
  • 960. Czystego złota będzie w nich 96 %.
  • 750. Zawartość czystego złota wynosi 75%.
  • 585. Produkty o takiej próbie zawierają 58,5% czystego złota.
  • 500. Oznacza ona, że czystego kruszcu w danym przedmiocie jest 50%.
  • 375. Stosuje się ją do oznaczenia produktów zawierających 37,5% czystego złota.
  • 333. W tym przypadku zawartość czystego złota wynosi zaledwie 33,3%.

Najczęściej można spotkać złote przedmioty oznaczone próbą 750, 585 i 333. Pod względem wizualnym mające inną próbą złote wyroby są w zasadzie identyczne, różnią się jednak odpornością na czynniki mechaniczne. Najsilniej podatne na uszkodzenia są te, które mają próbę 999. Z kolei najbardziej odporne i najtrwalsze są te próby 333.

Jakie domieszki dodawane są do złota?

Złoto w czystej postaci jest miękkie, ciągliwe i kowalne, ale jednocześnie nietrwałe i zbyt kruche, aby można było tworzyć z niego biżuterię. Dlatego też dodaje się do niego inne metale. Stopy złota są bardziej odporne na uszkodzenia mechaniczne, łatwiej z nich tworzyć kolczyki, wisiorki, pierścionki. Najczęściej do złota dodawane są takie metale, jak:

  • cynk;
  • pallad;
  • srebro;
  • platyna;
  • miedź.

W zależności od tego, jaki metal zostanie dodany inna jest nie tylko trwałość, ale również kolor złota. To białe zawiera w swoim składzie nikiel i pallad. Wystarczy do stopu złota dodać srebro i miedź, aby otrzymać złoto różowe.

Czym są złote monety kolekcjonerskie i inwestycyjne?

Złoto służy nie tylko do wyrobu biżuterii. Wykonuje się z niego także monety inwestycyjne i kolekcjonerskie. Te drugie bardzo często zrobione są ze złota próby 999. Na ich cenę wpływa zarówno wysoka próba kruszcu, jak i wartość czysto kolekcjonerska. Wiele złotych monet kolekcjonerskich bitych jest w niewielkiej ilość egzemplarzy, co również wpływa na to, ile trzeba za nie zapłacić.

Złote monety inwestycyjne - zwane także monetami bulionowymi - bite są w celach inwestycyjnych. Ich wartość uzależniona jest od ceny zawartego w nich kruszcu. Nominał na monetach wybijany jest zawsze - istnieje tylko jeden wyjątek od tej reguły. Monety takie są pełnoprawnym środkiem płatniczym w kraju emitenta. Do najstarszych i najbardziej popularnych monet inwestycyjnych zalicza się Krugerrand bity w Republice Południowej Afryki - to właśnie ten wyjątek. Nie ma on nominału, znany jest od 1967 roku. Wśród złotych monet bulionowych, które są rozpoznawalne na całym świecie znajdują się także: amerykański Złoty Orzeł, wiedeński Filharmonik, australijski Kangur i kanadyjski Liść Klonowy.

Każdej osobie, która kupuje przedmioty ze złota zależy na tym, aby były one rzeczywiście wykonane z tego szlachetnego kruszcu. W kontekście wyrobów słowo tombak pojawia się bardzo często i to od lat. Tak zwane złoto głupców stanowi ogromne zagrożenie dla wartości czynionych inwestycji.

Tombak – co to jest i czym się różni od złota?

Słowo tombak przypuszczalnie wywodzi się od słowa tembaga, które występuje zarówno w języku indonezyjskim, jak i malajskim. W tłumaczeniu na język polski oznacza miedź. Do Europy tombak został przywieziony przez holenderskich kupców. Holandia była bowiem w przeszłości jednym z imperiów kolonialnych. Posiadała kolonie między innymi na Półwyspie Malajskim i Półwyspie Indonezyjskim.

Cechą charakterystyczną tombaku jest żółty kolor i wysoki połysk. To dlatego tak bardzo skutecznie imituje on złoto. W rzeczywistości jest jednak stopem miedzi i cynku. Swój połysk i łudząco podobną do koloru złota barwę zawdzięcza temu, że w jego składzie znajduje się aż osiemdziesiąt procent miedzi. Z upływem czasu przedmioty wykonane z tombaku zaczynają śniedzieć, a ich odcień z błyszczącego zmienia się na matowy. Może też pojawić się na nich rdza, która nigdy nie atakuje cennego kruszcu.

Jak rozpoznać złoto domowym sposobem?

Wyroby ze złota powinny mieć wybitą próbę oraz imiennik, czyli indywidualny symbol złotnika, który wykonał dany produkt. Najprostsza metoda pozwalająca stwierdzić, czy mamy do czynienia z oryginalnym produktem to sprawdzenie, czy dany wyrób je posiada. Nie wszystkie złote przedmioty taką próbę jednak mają. Nie znajdziesz jej na złotej biżuterii, która ma kilkadziesiąt lub więcej lat i przekazywana jest w Twojej rodzinie z pokolenia na pokolenie.

Jeżeli kupujesz złote przedmioty, na których znaki wybite przez urząd probierczy nie widnieją, możesz sprawdzić czy złoto jest prawdziwe domowymi sposobami. Wykorzystanie magnesu to wyjątkowo prosta próba. Złoto jest metalem szlachetnym, nie posiada więc właściwości magnetycznych, co oznacza, że nie zostanie przyciągnięte przez magnes. Musisz jednak pamiętać, że magnes może działać na złoto niskiej próby, a więc takie, w którym zawartość czystego kruszcu jest niewielka.

Inny sposób to próba z wodą. To jednak skomplikowana metoda, która opiera się na gęstości metali i wymaga wykonania kilku działań matematycznych. Aby wykonać taką próbę, musisz napełnić naczynie wodą, a następnie obliczyć jej gęstość. Kolejny krok to umieszczenie w wodzie przedmiotu, który chcesz zbadać. Następnie musisz zmierzyć wodę, która zostanie wyparta – wartość podać należy w mililitrach. Potem pozostaje już tylko podzielić masę przedmiotu przez

objętość wody. Jeżeli otrzymany wynik wynosi około 19,3 g/cm³, oznacza to, że Twój przedmiot został wykonany ze złota. Dlaczego? Ponieważ właśnie tyle wynosi gęstość złotego kruszcu.

Jak odróżnić złoto od tombaku?

Tombak imituje złoto niezwykle udanie. Dlatego też wykonane z tego metalu wyroby powinny posiadać urzędowy znak probierczy. Na produktach z metali szlachetnych każdy uczciwy producent umieszcza symbol, na który składają się trzy litery alfabetu: MET.

Kupując wyroby ze złota, warto przede wszystkim sprawdzić próbę. Produkt wykonany z metalu szlachetnego powinien posiadać wybite wspomniane trzy litery alfabetu, a ten ze złota odpowiednią liczbę i znak. Można też wykonać próbę magnesu, o której wspominaliśmy wyżej. Wykonanie takiej próby nie zawsze jednak jest możliwe. Pewne wskazówki otrzymany, dokładnie oglądając dany przedmiot. Zawartość dużej ilości miedzi, cynku oraz śladowych ilości innych metali sprawia, że wyroby z tombaku bardzo łatwo wchodzą w reakcje z wodą, powietrzem i detergentami. Kontakt z nimi może powodować powstanie na powierzchni przedmiotu trwałych przebarwień. Widoczne też będą plamy, osad i ślady rdzy. Tego typu wad nie dostrzeżesz na przedmiotach, które zostały wykonane ze złota wyższej próby. Zastanowić powinna Cię także wyjątkowo niska cena oferowanych wyrobów.

Osoby, które chcą zachować wartość pieniądza w czasach wysokiej inflacji bardzo chętnie lokują swoje oszczędności w złocie. Wybierają nie tylko złotą biżuterię, ale przede wszystkim inwestują w zakup wykonanych z tego cennego kruszcu monet bulionowych, rzadziej w złote sztabki i monety kolekcjonerskie. Decydując się na taki krok, zawsze warto wybierać wiarygodnego dealera. Renomowana firma prowadzi sprzedaż zarówno sztabek, jak i monet bulionowych. Kupując złoto u zaufanego sprzedawcy, nie musisz się bać, że zostaniesz oszukany, a zamiast cennego kruszcu w Twoje ręce trafi tombak. Nie będziesz też musiał zastanawiać nad tym, jaki z domowych sposób wykorzystać, aby sprawdzić czy rzeczywiście kupiłeś monetą wykonaną ze złota, a nie z doskonale imitującego je złota głupców.

Komentarze

Zaloguj się lub zarejestruj aby komentować